Cümle Çeşitleri Soruları

Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleriolarak geçen hafta yayımlandı.
Aşağıda cümlenin ifade ettiği anlam özelliklerinden bazıları verilmiştir:
Yakınma cümleleri, bir durumdan duyulan rahatsızlığın dile getirildiği, şikâyet bildiren cümlelerdir.
Ön yargı cümleleri, bir kişi veya durumla ilgili belirli şart, olay ve görüntülere dayanarak önceden edinil-
miş yargıları bildirir.
Pişmanlık cümleleri, yapılan bir hata veya yanlış sonucunda duyulan üzüntüyü bildirir.
Kaygı cümleleri, olumsuz bir durumun gerçekleşme olasılığından dolayı duyulan endişeyi anlatır.
Buna göre aşağıdaki cümlelerden hangisinin ifade ettiği duygu yay ayraç içinde yanlış verilmiş-
tir?
Al
) Her zaman yaptığı gibi bu işi de mutlaka eline yüzüne bulaştırır. (Ön yargı)
B) Kullandığımız bu ağır ve süslü dil, kitap satışımızı düşürebilir. (Kaygi)
Buzlu yolda arabayı o kadar hızlı kullanmamalıydım. (Pişmanlık)
>> Insan, kendisine bu kadar emeği geçen birini bir kere de olsa arayıp sorar. (Yakınma)
©

Ortaokul Türkçe
Cümle ÇeşitleriBen kuşlardan da küçüktüm
Bir gece vaktiydi
Aşk tuttu elimden benim
Bu dizelerde geçen anlam olayı aşağıdaki seçe-
neklerin hangisinde vardır?
A) Yağmurun bile böyle küçük elleri yoktur.
B) Gülünce dudakların açılmış güle benzerdi.
C) Kırık kalpler durağında inecek var.
D) Koklamaya kiyamam, benim güzel manolyam

Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleride
1. Aşağıdaki dizelerin hangisi yükleminin yerine göre
diğerlerinden farklıdır?
A) Desem ki vakitlerden bir nisan akşamıdır.
B) Rüzgârların en ferahlatıcısı senden esiyor,
C) Sende seyrediyorum denizlerin en mavisini.
D) Ormanların en kuytusunu sende gezmekteyim.
2. "Yüklemi sonda olmayan cümlelere devrik cümle denir."
bu tanıma göre, aşağıdakilerden hangisi devrik
cümle değildir?
A) Çözüyorum geçmişten bana kalan bilmeceleri.
B) Tamamlanmamış yollar tutuyorum sabırsızca.
C) Senden gelecek iyilikleri kalbimde topluyorum.
D) Olan biteni yazıyorum satılmış duygulara.

Ortaokul Türkçe
Cümle ÇeşitleriMETNE DAYALI KARMA SORULAR 5
5, 6, 7 ve 8. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız.
Çamaşırların arasına ya da yastıkların içine yerleştirdiğimiz lavantaların işlevi yalnızca çevrelerine güzel koku yaymaları değil.
Lavanta, uyku üzerindeki olumlu etkisi bilimsel çalışmalarla da kanıtlanmış bir bitki. Otuzdan fazla farklı türü olan bu çiçekli bitkiden
lavanta kolonyasi ve banyoda ya da masaj sırasında kullanılan lavanta yağı gibi ürünler elde edilir.
Lavanta yağının başlıca bileşenleri "linalol" ve "linalil asetattır. Daha rahat bir uyku sağlayan bu kimyasal maddeler derimiz
tarafından hızla emilip kana karışır. Öyle ki lavanta yağı masaj yoluyla vücudumuzun belli bir bölgesine uygulandıktan sadece 19
dakika sonra kandaki en yüksek seviyesine ulaşır. Insanlar üzerinde yapılan bilimsel çalışmalara göre bu kimyasal maddelerin
uyku kalitesini artırdığı ve kaygıyı azalttığına dair bulgular elde edilmiş.
Araştırmalara göre lavantanın yalnızca deriye uygulanması değil kokusunun da uyku üzerinde olumlu etki yaptığı, nabız ve kan
basıncını düşürdüğü gözlenmiş. Bir araştırmada katılımcılara yatmadan önce lavanta esansi, ertesi gün ise saf su koklatılmış. Bu
kişilerin lavanta esansı kokladıkları gece boyunca beyin dalgaları incelenmiş ve derin uyku evrelerinin uzadığı gözlenmiş. Buna ek
olarak katılımcılar lavanta esansı kokladıkları gecenin sabahında daha enerjik uyandıklarını ifade etmiş.
8. Bu metnin ilk cümlesiyle ilgili aşağıdaki yargılardan han-
gisi yanlıştır?
A) Dört ögeli bir cümledir.
B) Yüklemi isim soylu bir sözcük olduğu için isim cümlesidir.
C) Yüklemi sonda olduğu için kuralli bir cümledir.
D) Içinde fiilimsi bulunan bir cümledir.

Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri11 Tarık Öğretmen, öğrencilerinden içinde yüklemi
olmayan cümle örneği olan paragraflar bulmala-
rini ister.
Buna göre aşağıdaki seçeneklerde verilen
metinlerden hangisi Tarık Öğretmen'in istediği
türde bir paragraf değildir?
A) Sırtüstü uzanıp gözlerimi Keşiş Dağı'nın üze-
rinde parlayan yıldıza diktim. Kenan'ın yıldızı
bu, birlikte seçmiştik. Yıldıza baka baka geçen
günleri düşündüm. Geçen yazı, irmakta tuttu-
ğumuz balıkları, aşağı mahalleyi 6-2 yendiği-
miz maçı...
B) Sohbetimizin orta yerinde akşam ezanı okunu-
yor. Kısacık bir şarkı gibi... Kızıl, mavi, mor ve
güzel bir şarkı... Ardından kapımızın zili çalı-
yor. Kuşlar havalanıyor, ben zıplıyorum. Babam
gelmiş.
C) Gölün suyu azaldı. Çevresi kıraç, yaşanmaz
bir hal aldı. Insanlardan bazılarının yaptıkları-
nin cezasını o bölgedeki bütün insanlar çekiyor
şimdi. Yazın o sıcak günlerinde başlarını soka-
cak küçücük bir gölge bulamamanın hüznüyle
ter döküyorlar...
D) Gözlerimi açtığımda başucumda bir paket...
Üzerinde bir kâğıt var. Babamın yazısı bu.
Uykulu gözlerle okuyorum, "Çok sevdiğim
oğluma, hediye." yazıyor kâğıdın üzerinde
Boğazıma bir şeyler düğümleniyor.

Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri3. Aşağıdaki paragrafların konularını yazalım.
Bazılan özgürlüğü sınırsız zannederler. Oysa özgürlük sınırlıdır. Başkalarının öze
raşladığı yer sınırdır. Özgürlük, başkalarının varlığına saygı duymaktır. Özgürlüğü, ac
ndisi için isteyen, zalimdir.
Paragrafın Konusu:
Cuklar kitaplan hayal âlemlerini uyarmak için okur. Okuyarak birçok zor
de çözerler. Bundan da zevk alırlar. Gerçek yaşamdan bu yolla kaçarlo
Paragrafın Konusu: ........
irlerin temal

Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri8. SINIF TAM ÖĞRENME - CÜMLE ÇATISI (Etken - Edilgen)
ALIŞTIRMA
ayu
en
n.
Aşağıdaki cümlelerin yüklemlerini inceleyiniz yüklemi
oluşturan fiilleri etken edilgen olarak altlarına belirtiniz.
Örnek:
Çocuklar arka bahçeye güzel bir kulübe yapmışlar.
1 ............etken............!
Tüm parasını kitaplara harcardı.
Emektar at, pazarda geçen hafta satıldı.
Son sesler, kahkahalar işitilir parklardan.
Çalışma arzusu yetmez, çalışmak da gerekir.
........
Yazıda betimlemelere çokça yer verilmiş.
Yazlıktaki o güzel evimiz satılıyor.
Çalışırken sık sık telefonla konuşuyor.
Öncelikle günün anlam ve öneri belirtilmelidir.
Bayram temizliği yapılırken camlar da silindi.
......
Elinden oyuncağı alınan çocuk sinirlendi.
Televizyonun kanalları sırasına göre ayarlandı.
1 .........
1
Pencerenin önündeki çiçekler sulandı.
...
.
Döküldü baharda tüm insanlar kırlara.
.........
1
Gölge gibi çekilir insanlar sokaklardan.
...
Umutlar yaprak yaprak gönlümde açıldı.
.

Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitlerigalerisidir. 3 sergi salonu ile aynı anda
galeride yapılacak sergilerle ilgili bilgiler
Sınıf
Görsel Okuma. Sözel Mantik-Muhakeme,
Grafik ve Tablo Okuma
1. Ünite
HOCAM
Aynı mahallede oturan Turan: Simşek ve Fırtına soyadlı ikişer kardeşten oluşan altı kişilik arkadaş grubu-
sahip oldukları oyuncakları birbirleriyle değiştirmek istemektedir. Bu değişimle ilgili olarak bilinenler şun-
under in "Derinlik" isimli kişisel seramik
lardır:
og klük boyutlu heykellerden oluşan,
Feat Aralik Sergisi, 11 - 30 Aralık 2021 ta-
Simson
projesi kapsamında Adnan Turani'nin
tersinde Çağdaş Türk Resim Sanatı'nda
2018 yarı arasında ürettiği, yağlı boya ve
Berna ve Murat aynı soyada sahiptir.
• Selma oyuncağını Murat'a, Berna oyuncağını Yakup'a, Yakup da oyuncağını Necip'e verecektir.
Firtina soyadına sahip olanlar, Şimşek soyadına sahip olanlara; Şimşek soyadına sahip olanlar,
Turan soyadına sahip olanlara; Turan soyadına sahip olanlar da Fırtına soyadına sahip olanlara
oyuncaklarını verecektir.
. Berna'nın soyadı Turan'dır.
Buna göre Sema'nın kardeşinin adı ve taşıdıkları soyadı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak
sind 19 sanatçının katılımıyla gerçekleşecek
verilmiştir?
A) Sema - Selma/Şimşek Gernoturn
sedere ile buluşturuyor. Bu özel proje ser-
Farida zienebilir.
Berglere katılacak olan Cenap Bey'in görmüş
a verilmiştir?
B) Sema - Yakup/Fırtına
D) Sema - Selma/Fırtına
Sema - Necip/Turan
R

Ortaokul Türkçe
Cümle ÇeşitleriETKİNLİK 53
Aşağıdaki cümlelerde “de/-de” lerin yazımı doğruysa cümlenin başına “D” yanlışsa "Y" yazınız.
• ( ) Hilmi Bey, maliyedeki işinin yanında yazarlıkta yapıyordu.
• ( ) Dünya'da erdemin, doğruluğun hâlâ var olduğunu biliyordu.
( ) Arkadaki küçük çam ormanında da bir sessizlik vardı.
• ( ) Daha önce anlattığım bazı şeylerde geçerliliğini kaybetti.
( ) Bunca yıl sonra burayı terk etmek hiç te kolay değil.
( ) Evet, bütün köylü zorladı da bu sefer izin aldı.
( ) Avrupa'nın kuzeyinde de bu konu gündemde.
- ( ) Biraz böyle savaştıktan sonra ikisi de yere yuvarlandı.
- ( ) Sen de kaldı tüm güzel hatıralarım ey güzel şehir!
( ) O zaman genç bir yüzbaşı olan babam da bu işe girmiş.

Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitlerivirgol kullanılır.
Mesut
Tarihlerin yazılışında gün, ay ve
yılı gösteren sayıları birbirinden
ayırmak için kısa çizgi kullanılır.
Zeynep
B) THE
C) K
D) {
11. Aşa
be
ar
Sayılardan sonra sıra bildirmek için
nokta kullanılır.
Çağatay
Yukarıdaki öğrencilerden hangisi noktalama
işaretleri ile ilgili yanlış bir bilgi vermiştir?
A
A) Ceyda
B) Mesut
C) Zeynep
Çağatay
8. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin sonuna
soru işareti getirilemez?
A) Yeni aldıkları eve ne zaman taşınacaklarmış
B) Hangi filme gideceğimize henüz karar
veremedik
C) Masanın üzerinde duran kitapları nereye
koydunuz
D) Sınav tarihlerinin değiştiğini sana söyle-
mediler mi
Netbil
Yayıncılık

Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri7
Ben arkadaşlarımla çok iyi eğlenirim,
onlarla sürekli vakit geçiririm.
Ahmet'in söylediği cümlenin türü aşağıdakiler-
den hangisidir?
A) Birleşik, kurallı, eylem, olumlu
B) Basit, kurallı, eylem, olumlu
C) Sıralı, kurallı, eylem, olumlu
D) Bağlı, kurallı, eylem, olumlu

Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri7) Selin, bu yıl iyi bir kitap okuyucusu olmak istiyor.
İyi bir kitap okuyucusu olmak için öncelikle bu işten zevk alacağınızı düşünerek işe başlamalısınız. Bu
en iyi yolu keyif aldığınız kitaplarla okumaya başlamak, sizi yoracak kitapları sonraya
bırakmaktır. Bu bakımdan zevkle okuyacağınız kitapların listesini yapmalısınız. Doğru kitabı seçtikten sonra
başlangıcın
Aşağıda
harfini ge
çantanıza bir kitap atın ya da elinize bir kitap alın.
kitap okumaya düzenli zaman ayırmak bu konuda sizi daha bilinçli yapacaktır. Evden çıkarken mutlaka
Bu bakımdan Selin öncelikle aşağıdakilerden hangisini yaparsa amacına ulaşmış olur?
A) Selin, kitap okumaya ilgisini çeken ve kolay okunan kitaplardan başlamalıdır.
BU Selin, zevkle okuyabileceği kitapların listesini çıkarmalıdır.
C) Selin, kitap okumaya her gün düzenli zaman ayırmalıdır.
D) Selin, kitap okumaktan keyif alacağı bilerek kitaplara yaklaşmalıdır.

Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri20. Sen yanmazsan, ben yanmazsam
Çıkar mı bu sevda başa, çıkar mi karanlıklar aydın-
lığa
Bu dizelerdeki söz sanatı aşağıdakilerin hangisi
vardır?
A) Kurudu sevgiler gönül tasında
Her mevsim bir başka aldattı bizi
Renkler başkalaştı gün ortasında
Koyu bir karanlık öptü denizi
50
B) Ayrı su, ayrı hava, ayrı toprak
Mevsimler ne çabuk geçiverdi
C) Acir kanat uçları, uçamaz martı yavrusu
Dalgalar köpük köpük ağlar gözlerinde
0
D) Aşk mıdır kış gelince başlayan
Beyaz kılıçla yürüyen aşka
Bırakmaz olur kuşlarını ülkeler
Yazın her yerde bittiği söylenir
le

Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri15.
Deneme >>
Kitap, dergi, gazete ve sanat eserlerinin (tablo, heykel, beste vb.) her kelimesi büyük harfle başlar. Özel ada
dâhil olmayan gazete, dergi, tablo vb. sözler büyük harfle başlamaz.
Kitap, makale, tiyatro eseri, kurum adı vb. özel adlarda yer alan kelimelerin ilk harfleri büyük yazıldığında ve,
ile, ya, veya, yahut, ki, da, de sözleriyle mi, mi, mu, mü soru eki küçük harfle yazılır. Özel adin tamamı büyük
yazıldığında ve ile, ya, veya, yahut, ki, da, de sözleriyle mi, mi, mu, mü soru eki de büyük harfle yazılır.
Buna göre aşağıdakilerden hangisinde bir yazım yanlışı vardır?
A) Turfanda mı Yoksa Turfa mi
B) Halı Dokuyan Kızlar Tablosu
C) Dil ve Tarih Yüksek Kurumu
D) Bilim ve Çocuk dergisi

Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri7. 1. Hiç kimse kimseden üstün değildir. Toplumumuzda
herkes eşit haklara sahiptir. Yasalar önünde herkes
eşittir. Fakat pek çok insan haklarının ne olduğunu
bilmiyor, öğrenmek de istemiyor. Bu yüzden de
kendini savunmaktan aciz. Atalarımız "Ağlamayan
çocuğa meme vermezler." diye boşuna söyleme-
mişler. Hakkını aramayana, sesini duyurmayana
hak verilmez, çünkü.
II. Öğrenme, kalıcı davranış değişikliğidir. İnsan, ya-
şamının her döneminde bir şeyler öğrenir. Kimi
öğrenmeler bilinç dışı gerçekleşirken kimi bilinçli
yapılır. Her davranış değişikliği öğrenme değildir.
Çünkü öğrenme olabilmesi için kalıcı bir değişiklik
oluşması gerekir.
Bu parçalarla ilgili aşağıdakilerden hangisi söyle-
nebilir?
Alikisinde de eleştiri vardır.
B) İkisinde de olumsuz cümleler ve ad cümleleri kulla-
nılmıştır.
C) ikisinde de tanım yapılmıştır.
D/ ikisi de öznel yargılardan oluşmuştur.

Ortaokul Türkçe
Cümle Çeşitleri11. "Dilimiz de kirlenir." der Enis Batur, Türkçe ile yıkanmak adlı yazısında. Kirleniyor; konuşmamıza, yazma-
miza sirayet ediyor bu kir. Türkçede yıkanmak, diyor Enis Batur, sanırım tek çıkış yoludur. Arınmak... Nasıl?
Tabii ki dilini temiz Türkçeyle aşılayarak. Duru dil, gelip dağarcığımıza yerleşen pasli kelimeleri söküp
çıkarır. Dranas'tan Dağlarca'ya, Ataç'tan Bilge Karasu'ya kendi articılarını saymış Batur. Herkes kendince
seçecektir dil arıtıcılarını. Ben Yunus Emre'den başlardım. Necatigil'le, Cemil Meriç'le, Sezai Karakoç'la
artırdım dilimi.
Bu parçada geçen "dilini temiz Türkçeyle aşılamak" sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangi-
sidir?
Yabanci sözcüklerin Türkçe karşılıklarını kullanmak
B) Dili doğru kullanan insanlarla bir araya gelmek
C) Türkçe olmayan sözcükleri dilimizden atmak
DY Türkçeyi iyi kullanan yazarların eserlerini okumak